Hộ kinh doanh cá thể được hiểu là hình thức kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình làm chủ, chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, không có con dấu, sử dụng không quá mười lao động và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh. Thông qua bài viết này, HGP Law xin được cung cấp các thông tin cơ bản nhất về thủ tục “thành lập hộ kinh doanh cá thể”.
Theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh chỉ được cấp cho hộ kinh doanh khi đáp ứng được các điều kiện sau:
Ngành, nghề kinh doanh của hộ kinh doanh cá thể không thuộc Danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh theo quy định tại Điều 6 của Luật Đầu tư;
Tên hộ kinh doanh cá thể phải bao gồm hai thành tố: Hộ kinh doanh và tên riêng. Tên riêng không được sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục.
Nộp đủ lệ phí đăng ký hộ kinh doanh cá thể theo Thông tư 176/2012/TT-BTC, lệ phí đăng ký kinh doanh cá thể.
II. Thành phần hồ sơ thành lập hộ kinh doanh cá thể.
Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh (Phụ lục III-1, Thông tư số 02/2019/TT-BKHĐT);·
Danh sách các cá nhân góp vốn thành lập hộ kinh doanh (Phụ lục III-2, Thông tư số 02/2019/TT-BKHĐT);
Bản sao công chứng Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình;
Bản sao hợp lệ biên bản họp của nhóm cá nhân về việc thành lập hộ kinh doanh đối với trường hợp hộ kinh doanh do một nhóm cá nhân thành lập.
III. Trình tự, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể.
Cá nhân, nhóm cá nhân hoặc người đại diện hộ gia đình tiến hành gửi Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh. Nội dung của Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh cá thể bao gồm:
Tên hộ kinh doanh cá thể; địa chỉ địa điểm kinh doanh cá thể; số điện thoại của hộ kinh doanh; số fax; thư điện tử (nếu có);
Ngành, nghề kinh doanh;
Số vốn kinh doanh;
Số lao động;
Họ, tên, chữ ký, địa chỉ nơi cư trú, số và ngày cấp Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân thành lập hộ kinh doanh đối với hộ kinh doanh do nhóm cá nhân thành lập, của cá nhân đối với hộ kinh doanh do cá nhân thành lập hoặc đại diện hộ gia đình đối với trường hợp hộ kinh doanh do hộ gia đình thành lập.
Kèm theo Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh phải có bản sao hợp lệ Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu hiện tại còn hiệu lực của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình và bản sao hợp lệ biên bản họp nhóm cá nhân về việc thành lập hộ kinh doanh cá thể đối với trường hợp hộ kinh doanh cá thể do một nhóm cá nhân thành lập.
Khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh cá thể trong thời hạn là 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ, nếu có đủ các điều kiện sau đây:
Ngành, nghề kinh doanh của hộ kinh doanh phải không thuộc danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh;
Tên hộ kinh doanh dự định đăng ký phù hợp quy định tại Điều 73 Nghị định này;
Nộp đủ lệ phí đăng ký thành lập hộ kinh doanh theo quy định hiện hành.
Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải thông báo rõ các nội dung cần sửa đổi và bổ sung bằng văn bản cho người thành lập hộ kinh doanh.
Nếu sau 03 ngày làm việc, tính từ ngày nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh mà không nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc không nhận được thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh thì người đăng ký hộ kinh doanh sẽ có quyền khiếu nại theo quy định của pháp luật hiện hành về khiếu nại, tố cáo.
Vào tuần làm việc đầu tiên hàng tháng, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện tiến hành gửi danh sách hộ kinh doanh đã đăng ký tháng trước cho cơ quan thuế cùng cấp, Phòng Đăng ký kinh doanh và cơ quan quản lý chuyên ngành cấp tỉnh.
IV. Những lưu ý khi thành lập hộ kinh doanh cá thể.
Thuế của hộ kinh doanh cá thể là thuế khoán và thuế giá trị gia tăng trực tiếp không được khấu trừ thuế đối với bạn hàng, do đó các đối tác với hộ kinh doanh cần cân nhắc khi mua hàng hóa của hộ kinh doanh cá thể. Mặt khác, hộ kinh doanh cá thể có lợi thế là việc kê khai thuế đơn giản phù hợp đối với các chủ thể có nhu cầu kinh doanh các mặt hàng để phục vụ nhu cầu tiêu dùng cá nhân, dịch vụ ăn uống….
Đối tượng được quyền đăng ký hộ kinh doanh cá thể là cá nhân hoặc hộ gia đình. Cụ thể, một công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự thì có quyền được đứng tên trên giấy phép hộ kinh doanh của mình. Hoặc là các thành viên trong gia đình, nhóm bạn... muốn cùng nhau kinh doanh cũng có thể đăng ký thành lập hộ kinh doanh và người đứng tên trên giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh sẽ là người đại diện cho những người tham gia. Một người chỉ được đứng tên duy nhất 1 hộ kinh doanh. Nếu người đứng tên trên giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đã có hộ kinh doanh, mặc dù không kinh doanh từ rất lâu rồi nhưng hộ kinh doanh này vẫn chưa được tiến hành giải thể thì người này vẫn không thể đứng tên trên hộ kinh doanh mới (muốn đăng ký HKD mới phải giải thể HKD cũ).
Hộ kinh doanh cá thể sẽ không có tư cách pháp nhân nên phải chịu trách nhiệm vô hạn về tài sản dân sự của chủ hộ về hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. Đây là hạn chế của hộ cá thể so với công ty TNHH và Công ty cổ phần, cụ thể người góp vốn, góp cổ phần chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp khi đưa vào hoạt động kinh doanh;
Bên cạnh đó, hộ kinh doanh cũng nên đăng ký vốn thấp, không nên đăng ký vốn cao vì cơ quan thuế sẽ dựa vào 03 điều kiện sau để áp mức thuế khoán hằng tháng cho hộ kinh doanh:
Vốn cao hay thấp?
Địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh có nằm trong khu sầm uất, có địa thế thuận lợi, mặt tiền hay trong hẻm không?
Mặt hàng kinh doanh của hộ kinh doanh này thuộc diện có khả năng tiêu thụ tốt hay không?
Hộ cá thể chỉ được sử dụng tối đa 09 lao động, nếu có từ 10 lao động thì hộ kinh doanh phải tiến hành thành lập doanh nghiệp để tránh bị cơ quan chức năng xử lý vi phạm.;
Địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh: Một hộ kinh doanh cá thể chỉ được đặt tại một địa điểm duy nhất trên phạm vi toàn quốc và không được thành lập bất cứ chi nhánh, địa điểm kinh doanh hay văn phòng đại diện nào như công ty. Đối với hộ kinh doanh buôn chuyến, kinh doanh lưu động thì phải chọn một địa điểm cố định để đăng ký hộ kinh doanh. Địa điểm này có thể là nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, nơi đăng ký tạm trú hoặc địa điểm thường xuyên kinh doanh nhất, nơi đặt địa điểm thu mua giao dịch. Trường hợp địa chỉ của hộ kinh doanh là nhà thuê hoặc mượn thì cần phải xác minh rõ tại địa chỉ này từ trước đến nay đã có hộ kinh doanh nào thành lập ở đây chưa? Nếu có thì đã giải thể chưa? Để xác minh được điều này thì cần yêu cầu chủ nhà lên UBND quận/huyện để hỏi rõ về vấn đề có tồn tại hộ kinh doanh này ở đây không? Trường hợp có hộ kinh doanh đã thành lập ở đây mà chưa giải thể thì chủ nhà có thể lên UBND quận yêu cầu giải thể hộ kinh doanh này với lý do rằng chủ hộ kinh doanh tại địa chỉ này đã bỏ đi và không còn hoạt động ở đây nữa.
Địa chỉ đăng ký hộ kinh doanh tuyệt đối không được là chung cư;
Địa chỉ đang nằm trên khu quy hoạch của nhà nước thì không được thành lập hộ kinh doanh.
V. Dịch vụ đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể.
HGP Law chúng tôi với bề dày kinh nghiệm về thực hiện các thủ tục đăng ký doanh nghiệp, đăng ký thành lập hộ kinh doanh do đó chúng tôi xin cam kết sẽ đưa đến quý khách hàng dịch vụ trọn gói tốt nhất với chi phí hợp lý nhất và bảo mật tốt nhất, bao gồm:
Tư vấn về các điều kiện, thủ tục để thành lập hộ kinh doanh cá thể cho khách hàng;
Soạn thảo hồ sơ để thực hiện thành lập hộ kinh doanh cá thể;
Đại diện khách hàng thực hiện thủ tục thành lập hộ kinh doanh cá thể tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
Tư vấn các vấn đề phát sinh ra trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh;
Hỗ trợ tư vấn các vấn đề về đăng ký hộ kinh doanh, các vấn đề về thuế, các giấy phép có liên quan trong hoạt động của hộ kinh doanh cá thể và các vấn đề khác khi khách hàng muốn được giải đáp.